Al enige jaren besteden wij soms onze vakanties in Zwitserland. Naast de overweldigende schoonheid van de bergen, prachtige alpenweiden met orchideeën en eindeloze wandel en zwerf mogelijkheden is de zoektocht naar mooie mineralen, bergkristal of rookkwarts en zelfs goud de grootste drijfveer om Zwitserland te bezoeken.
Onze plek is dan meestal het Zwitserse kanton Graubunden met als centrale plek het kleine dorp Sedrun. Sedrun heeft een eenvoudige edoch genoegzame camping, prima plek een een goed koel weiss-biertje..
Vanuit dit dorp zijn vele dagwandelingen en zoektochten mogelijk. Zoals met het skilift van Desentis naar boven de 2000 m, om daar ons geluk naar bergkristal te beproeven Of goudwassen in de neder Rhein, ook vlakbij Disentis. Goud zoeken kan ook direct vanaf de camping aldaar. Helaas de goud opbrengsten zijn nagenoeg negatief Huur goudsluisje, lange dagen scheppen, zeven en pannen. Maar ja, het blijft natuurlijk wel hobby… http://www.gold-gusti.ch/
In deze regio zijn ook aantal mineralen musea die hun weerga niet kennen, de plaatselijke mineralenzoekers, “strahlers” hebben hier topstukken bijeengebracht en watertandend bezoeken we ieder jaar weer deze kleine schatkamers.
Een bezoek aan al dit moois geeft weer die extra motivatie om de vele kilo’s gereedschap berg op te slepen, want je weet maar nooit….
Ieder jaar hebben we wel wat resultaat, een paar mooie rook-kwartsen of hier en daar vinden we een mooi stukje bergkristal. Maar de lang gekoesterde wens om een “kluft”te vinden gevuld met kristal was nog nooit uitgekomen. Dat is ook niet eenvoudig, lezend in allerlei mineralenbladen en internet, kom je al vrij snel tot de conclusie dat je wel heel hoog de bergen in moet. Vaak met gevaar voor eigen leven, het zijn hachelijke expedities. En niet overschattend, wij maar toeristen uit het vlakke Friese platte land. Dus de hoop op grote vondsten hadden we al wat laten varen.
Dit jaar werd dat wel ietsje anders! Tijdens een van onze tochten zagen we een oude verweerde kwartsader en ergens in een hoekje ontdekte ik wat chloriet zand. Een teken, volgens de kenners, dat er misschien wel wat meer kon zitten dan een ondoorzichtige witte kwarts partij.
“Even tien minuten prutsen” was mijn antwoord. Het werden drie dagen van graven, hakken en lospeuteren, maar het resultaat was er wel naar. Mooie formaties met grote heldere kwartsen, eindelijk had ik mijn kluft gevonden! Na de eerste dag daalden we af met een kleine 10 kg extra in de rugzak. Gebroken maar met een tophumeur kwamen we beneden bij onze camper. We dronken er een heerlijke fles wijn op. Er volgde wel een vreemde nacht, want de volgende dag moesten we weer omhoog, onze kluft was nog niet leeg, slecht geslapen en dat kwam niet door die fles wijn.
De tweede dag ging de klim naar boven een stuk sneller dan de vorige dag… En het werd weer een hele dag hakken, graven, klei verwijderen en water scheppen, zware arbeid. Topsport, maar ook nu kwamen er mooie grote en kleine kwarts kristallen vrij. Tijdens deze dag bleek dat de kluft vrij diep was en dat ik door het vele water en de kapotte vingers, door de vlijmscherpe kristalen, niet in staat was om de laatste kristallen te bergen. Een ander jammerlijk punt was dat het weer omsloeg, de vooruitzichten nog slechter waren en dat we de volgende dag wel genoodzaakt waren om te vertrekken. Met pijn in het hart hebben we de kluft achtergelaten. De missie was nog niet voltooid. Conclusie: we moeten toch nog eenmaal terug voor de laatste mooie kristallen, maar waneer? Volgens de ongeschreven strahler code moet je gereedschap in de kluft achterlaten en je initialen of naam. Maar ja of dat werkelijk de garantie is. Thuis volgden weken van spanning want stel je eens voor dan zo’n noeste Zwitser onze kluft vindt…. En tijdens de twee dagen graven en zoeken zijn er inderdaad een aantal mensen gepasseerd, ook mineralen zoekers incl. gereedschap…
De herfstvakantie was de enige en ook laatste optie, het risico van sneeuw op 2300 m in deze tijd van het jaar is aanwezig en de webcam van de Oberalp werd dagelijks geraadpleegd. Ik telde de weken af en eindelijk vetrokken we weer naar de Zwitserse Oberalppass, van daaruit voert de wandeling naar de kluft. Bij het ontwaken lag honderd meter hoger een witte poederlaag sneeuw, maar aangekomen bij de kluft was die nog sneeuw vrij en bovenal vorst vrij. Het geluk was met ons, onaangeroerd lag de kluft erbij en nog geen echte sneeuw. De najaarszon zorgde zelfs voor een aangename temperatuur.
Een dag van stevige arbeid volgde, maar wel met hoog rendement. Al vrij snel verschenen de eerst kristallen en eindelijk kon ik diep in de kluft de laatste mooie grote formaties bergen. Vraag niet hoe, nat en smerig, en stijf van de spierpijn, maar het was de moeite waard. Het mooiste voor het laatst bewaard zullen we maar zeggen.
Inmiddels zijn we weer een paar weken thuis en is het sorteren en reinigen begonnen. Al het materiaal zat vol met vette klei ed. Op zich ideaal voor het vervoer berg afwaarts, de klei is een prima bescherming voor de kwetsbare kristallen. Thuis alles eerst een weekje weken in de biotex, daarna flink borstelen. Wel met beleid, want op vele toppen zaten minuscule kleine anataas kristallen en die willen we natuurlijk behouden. Na de reiniging van klei en ander organisch materiaal bleef op veel kristallen een donkere bruine laag achter. Een experiment met oxaalzuur volgde, inderdaad het was een ijzerhoudende laag. Bij de kristallen zaten ook verweerde hematiet zgn. ijzerrozen. Daarna alle kristallen dagen in een bad van oxaalzuur, pompje lekker laten draaien. Het resultaat was perfecte schone kristallen ontdaan van alle ijzer aanslag en de kleine anataas kristallen bleven behouden.
Al met al, ook na het zoek en graafwerk nog een stevige en tijdrovende klus bij het schoonmaken. Maar het resultaat mag er zijn, prachtige kristallen en een heerlijke uitbreiding van onze verzameling.
Zwitserland lonkt alweer, plannen voor de volgende zomervakantie vorderen. De eerste route bergopwaarts is al uitgestippeld.
Wie weet maken we ook nog een trip naar die mooie kluft als eerbetoon.
Groet Wietse en Anja
